Choć żyjemy w kraju katolickim, bo prawie 90% Polaków to deklaruje, coraz częściej spotykamy się z uroczystościami pogrzebowymi niezwiązanymi z naszą państwową religią. Rzecz, która nie do pomyślenia wydaje się być na przykład osobom z wiosek czy mniejszych miejscowości, przyciąga coraz większe grupy zainteresowanych na przykład w stolicy i większych miastach w kraju. Czym taki pochówek, zwany właśnie „ceremonią szytą na miarę” czy pogrzebem humanistycznym różni się od tradycyjnego?
Pogrzeb świecki to niereligijna forma pożegnania i oddania hołdu osobie zmarłej. Z założenia skierowana jest do ateistów, agnostyków i osób, które mimo deklarowanej przynależności do kościoła katolickiego, ze względów osobistych przed śmiercią zażyczyły sobie takiej formy pochówku. Choć jego scenariusz odrobinę odbiega od ceremonii religijnej, jego główną rolą wciąż jest uczczenie pamięci zmarłej osoby i pożegnanie się z nią w sposób godny.
Główną różnicą jest fakt, że tego typu uroczystość odbywa się bez obecności księdza. Najczęściej, jego miejsce zastępuje tak zwany mistrz ceremonii lub, jeśli czują się na siłach, osoby z rodziny zmarłego. Osoba ta odpowiedziana jest za scenariusz i przebieg pochówku, dbając o należytą kolejność i wszystkie aspekty organizacyjne. Zadania mistrza ceremonii zaczynają się jeszcze przed samą uroczystością. – Do jego obowiązków należy rozmowa z rodziną zmarłego, na podstawie której przygotowuje wspomnienie o zmarłym. Napisane przez niego wspomnienie i pożegnanie musi być zaakceptowane przez rodzinę. Czasem zdarza się jednak, że taki tekst pisze ktoś z rodziny, a mistrz ceremonii tylko go odczytuje – dodaje przedstawiciel salonu sprzedaży nagrobków Granitex w Poznaniu nagrobki-granitex.pl. Podczas pogrzebu świeckiego, mistrz ceremonii ubrany jest w czarną togę, białe rękawiczki i plastron.
Jak wygląda przebieg całej uroczystości? Zasadniczo jest on ustalany bardzo indywidualnie. Najczęściej jednak pogrzeb świecki zaczyna się akcentem muzycznym, odtwarzanym ze sprzętu lub muzyką „na żywo”, np. graną przez kwartet smyczkowy. Repertuar nie jest ograniczany tylko do muzyki poważnej, która jest jednak wybierana najczęściej. Bardzo często rodzina decyduje się na ulubione utwory zmarłego, np. Louisa Armstronga, Czesława Niemena, czy Ellę Fitzgerald jak było w przypadku pogrzebu naszej noblistki, Wisławy Szymborskiej. Jeszcze przy dźwiękach muzyki lub już na ciszy mistrz ceremonii wygłasza przygotowaną mowę pożegnalną, wspomina zmarłego, a na końcu, dziękuje żałobnikom za przybycie. Uroczystość ta może odbyć się w domu pogrzebowym lub już na cmentarzu. Po wygłoszonej mowie ciało składane jest do grobu przy dźwiękach muzyki. Wszystkie kwestie są na tyle indywidualne i elastyczne, że można je bez problemów dopasować do potrzeb i gustów każdej rodziny.
Słowa kluczowe: pogrzeb, uroczystości